Nautical Maps
Ο ναυτικός χάρτης είναι, ίσως, το πολυτιμότερο εργαλείο μας για την ασφαλή πλεύση. Τα GPS καθώς και τα GPS Plotters
είναι σίγουρα πολύτιμα όργανα, που καθορίζουν και αυτά με τη σειρά τους την ασφάλεια του πλού, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι αυτά εναπόκεινται σε βλάβες ή ακόμη και σε εσφαλμένες πληροφορίες που κάποιες φορές θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
ΜΕΡΚΑΤΟΡΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ:
Πρόκειται για τον πιο συνήθη χάρτη που χρησιμοποιούμε στα σκάφη. Ονομάστηκε έτσι από τον δημιουργό του, τον Μερκάτορα, γεωγράφο-χαρτογράφο του 16ου αιώνα, ο οποίος πρωτοδημοσίευσε την προβολή αυτή περίπου το 1568. Ο Μερκάτορας κατάφερε να αποτυπώσει τη γήινη σφαίρα σε επίπεδη επιφάνεια.
Ο ναυτικός χάρτης απεικονίζει ένα τμήμα της γήινης επιφάνειας και καλύπτουν με τη σειρά τους όλα τα μέρη του κόσμου. Ο κάθε χάρτης αναγράφει ένα αριθμό στο κάτω μέρος του, ώστε με τη βοήθεια του ειδικού ευρετηρίου χαρτών
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ: Ένας χάρτης αναγράφει πολύ χρήσιμες πληροφορίες που αφορούν άμεσα τον κυβερνήτη. Μερικές από αυτές είναι:
1. Ο χάρτης προσανατολίζεται αφού τοποθετηθεί σωστά. Η σωστή θέση είναι αυτή που μπορούμε να διαβάσουμε τον τίτλο του. Το επάνω μέρος είναι ο Βορράς, το κάτω μέρος είναι ο Νότος, αριστερά όπως τον βλέπουμε βρίσκεται η Δύση και δεξιά η Ανατολή.
2. Ο κάθε χάρτης, εκτός από τον αριθμό του, αναγράφει και την περιοχή που απεικονίζει, καθώς και την ευρύτερη περιοχή του χάρτη. Συνήθως οι πληροφορίες αυτές αναγράφονται στο επάνω τμήμα του χάρτη.
3. Τα βάθη αναγράφονται στο επάνω μέρος αριστερά και στο κάτω μέρος δεξιά. Τα βάθη, συνήθως, στο χάρτη μεταφράζονται σε μέτρα, αλλά μπορεί και σε οργιές. Σημαντική λοιπόν είναι η πληροφορία αυτή για τον κυβερνήτη.
4. Ένας χάρτης αναγράφει και άλλες χρήσιμες πληροφορίες, όπως την ονομασία της χαρτογραφικής υπηρεσίας που εξέδωσε τον συγκεκριμένο χάρτη. Στην προκειμένη περίπτωση, συνήθως είναι η βρεττανική χαρτογραφική υπηρεσία (Β.Α). Επίσης, αναγράφει διάφορες περιοχές απαγόρευσης ναυσιπλοΐας και άλλες χρήσιμες πληροφορίες προς τους ναυτιλομένους.
5. Στο κάτω μέρος και αριστερά του χάρτη αναγράφονται οι διορθώσεις του συγκεκριμένου χάρτη. Αυτές οι διορθώσεις λαμβάνονται και εκδίδονται κάθε μήνα από τις διάφορες χαρτογραφικές υπηρεσίες, οι οποίες με τη σειρά τους τις παρέχουν στους ναυτιλομένους με την έκδοση του ενημερωτικού δελτίου ‘Notice to Mariners’.
Εάν οι διορθώσεις στις οποίες υπόκειται ένας χάρτης είναι πολλές, τότε εκδίδεται καινούργιος. Είναι πολύ σημαντικό οι κυβερνήτες να ακολουθούν τις διορθώσεις αυτές, ώστε ο χάρτης να είναι πάντοτε ενημερωμένος.6. Αναγράφει, επίσης, την κλίμακα κατασκευής του ναυτικού χάρτη. Είναι πολύ σημαντική πληροφορία, γιατί οι χάρτες μεγάλης κλίμακας καλύπτουν μικρότερες περιοχές όπως λιμάνια, μαρίνες, στενούς διαύλους, ενώ μικρής κλίμακας, γενικότερες περιοχές. Προσοχή χρειάζεται στις μετρήσεις αποστάσεων σε διαφορετικούς χάρτες, γιατί τα ανύσματα δεν είναι τα ίδια.
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΑΞΙΔΙΟΥ: Πριν από κάθε ταξίδι, θα πρέπει να γίνει μια μελέτη επάνω στο χάρτη ώστε να εξασφαλίσουμε την ασφαλή πλεύση. Πρέπει να γνωρίζετε ότι ο κάθε Ναυτικός χάρτης παρέχει όλες τις πληροφορίες που ο κυβερνήτης χρειάζεται για τη σωστή και ασφαλή πλεύση. Μερικές σημαντικές πληροφορίες είναι οι εξής:
Α) τα βάθη
Β) ισοβαθείς
Γ) ακτογραμμές
Δ) φανάρια
Ε) ναυάγια
Στ) απαγορευμένες περιοχές
και άλλες πολύ χρήσιμες πληροφορίες που θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πριν τη χάραξη της πορείας μας που θα δούμε πιο κάτω.
ΝΑΥΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΧΑΡΤΟΥ:
Για όλες τις εργασίες μας επάνω στο χάρτη χρειαζόμαστε κάποια όργανα, τα οποία είναι:
Διπαράλληλος κανόνας.
Πρόκειται για 2 χάρακες μαζί, οι οποίοι μεταφέρουν παράλληλα την πορεία μας στο ανεμολόγιο του χάρτη.Κουμπάσος.
Είναι το όργανο με το οποίο μετράμε τις αποστάσεις επάνω στο χάρτη. Μεγεθυντικός φακός.
Πολύ χρήσιμο όργανο για να μπορούμε να διαβάζουμε τις πολύ μικρές συντμήσεις ενός χάρτη.Μολύβι και γομολάστιχα.
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι όλες οι εγγραφές επάνω στο χάρτη γίνονται με το μολύβι. Τυχόν λάθη μπορούμε να τα σβήνουμε και να διορθώνουμε. Ειδικά στυλό διαφόρων χρωμάτων (pilot pen) μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για μόνιμες διορθώσεις.
ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΧΑΡΤΗ: Ο ναυτικός χάρτης χρησιμοποιείται κυρίως για τη χάραξη της πορείας ή των πορειών, και την υποτύπωση του στίγματος (της θέσης μας). Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι όλες οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από το χάρτη είναι αληθείς και δεν χρειάζονται διορθώσεις.
ΚΛΙΜΑΚΑ ΠΛΑΤΟΥΣ:
Η γήινη σφαίρα περιβάλλεται από τους μεσημβρινούς που ενώνονται στους πόλους (βόρειο και νότιο ημισφαίριο). Πρόκειται για τόξα μεγίστων κύκλων. Στην επιφάνεια του χάρτη απεικονίζονται σε κάθετες γραμμές. Οι ακραίες γραμμές μετρούν το πλάτος (φ) και μεταφράζεται σε μοίρες, πρώτα και λεπτά της μοίρας. Το πλάτος αυξάνεται προς το βόρειο πόλο και αντίθετα μειώνεται στο νότιο. Το εύρος του πλάτους είναι από 0-90 (μοίρες) και χαρακτηρίζεται σε Βόρειο (Β) ή Νότιο (Ν). Τέλος, το (φ) θα το χρειαστούμε για την εύρεση του στίγματός μας. Επίσης, η κλίμακα πλάτους είναι πολύ σημαντική γιατί όλες οι αποστάσεις μεταφραζόμενες σε Ναυτικά Μίλια (1 ναυτικό μίλι = 1.852 m)μετρούνται απο εκεί και όχι απο την κλίμακα μήκους.
ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΗΚΟΥΣ: Πρόκειται για τους ισημερινούς που χωρίζουν τη γήινη σφαίρα σε Βόρειο και Νότιο Ημισφαίριο. Είναι και αυτοί τόξα μεγίστων κύκλων. Στην επιφάνεια του χάρτη απεικονίζονται σε οριζόντιες γραμμές. Οι ακραίες γραμμές μετρούν το μήκος (λ) το οποίο θα το χρειαστούμε για την εύρεση του στίγματός μας. Το εύρος του μήκους είναι από 0-180 μοίρες και χαρακτηρίζεται σε Ανατολικό (Α) ή Δυτικό (Δ). Μεταφράζεται σε μοίρες, πρώτα και λεπτά της μοίρας. Σημαντικό είναι να γνωρίζετε ότι οι μοίρες στο μήκος αναγράφονται ως τριψήφιος αριθμός.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: φ=34.28.10 Β
λ=028.10.00 Α
Στο παράδειγμα βλέπουμε τα στοιχεία αυτά που χρειαζόμαστε για την εύρεση του στίγματός μας. Το φ, δηλαδή το πλάτος σε μοίρες, 34, τα πρώτα 28, και τα λεπτά 10. Το λ, δηλαδή το μήκος σε μοίρες τριψήφιος με το (0) μπροστά 028, τα πρώτα 10, και 00 τα λεπτά.
Βήμα 1 (Εύρεση του στίγματος) (φ) η κάθετη γραμμή και (λ) η οριζόντια. Οι νοητές γραμμές που σταυρώνονται είναι και το στίγμα μας.
Βήμα 2. Στο παράδειγμα βλέπουμε την ακριβή θέση μας. Το στίγμα υποτυπώνεται με έναν κύκλο και μια τελεία στο κέντρο του.
ΧΑΡΑΞΗ ΠΟΡΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΑΡΤΗ: Όλες οι πορείες επάνω στο χάρτη προβάλλονται ως ευθείες γραμμές που ενώνουν τα σημεία αναχωρήσεως και αφίξεως. Οι αλλαγές πορείας πραγματοποιούνται από τα σημεία αναφοράς (waypoints). Tα σημεία αναφοράς συνήθως είναι κάποια σταθερά σημεία επάνω στο χάρτη όπως φανάρια, κάβοι, λιμενίσκοι κ.ά. Οι αλλαγές της πορείας γίνονται πάντοτε με την παράλλαξη των σημείων αυτών. Παράλλαξη εννοούμε τη γωνία που σχηματίζει η πορεία μας και το σημείο αναφοράς που επιλέξαμε. Η γωνία αυτή θα πρέπει να είναι πάντοτε στις 90 (μοίρες), δηλαδή, με απλά λόγια, το σκάφος μας να βρίσκεται κάθετα με το σημείο. Πάντα πρέπει ο κυβερνήτης να έχει κατά νου ότι θα πρέπει να μελετήσει το χάρτη πριν από την ασφαλή χάραξη της πορείας.
Η εύρεση της πορείας μας γίνεται με τη βοήθεια του ανεμολογίου
Βήμα 1-Επιλογή πορείας
Βήμα 2-Μέτρηση μέσω ανεμολογίου
Βήμα 3-Χάραξη της πορείας
Βήμα 4-Άνυσμα αποστάσεως πορείας
Βήμα 5-Μέτρηση αποστάσεως παράλληλα στην κλίμακα πλάτους
Πορείες με σημείο αναφοράς (wp)
Τέλος, το κείμενο αυτό παρέχει σύντομες πληροφορίες για τη χρήση του ναυτικού χάρτη. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες και σχολαστικές οδηγίες από εξιδικευμένες βιβλιογραφίες που αφορούν το θέμα. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει ο κυβερνήτης να προχωρήσει σε πλού με χάρτη εάν πρώτα δεν έχει τις απαιτούμενες γνώσεις.